-
1 wolny
adj(człowiek, rynek, wybór, przekład) free; ( czas) free, spare; (etat, pokój) free, vacant; (krok, tempo) slow; (nieżonaty/niezamężna) singleodpowiadać z wolnej stopy — PRAWO to be released pending trial
"wstęp wolny" — "admission free"
dawać (dać perf) komuś wolną rękę — to give sb a free hand
* * *a.1. (= suwerenny) free.2. (= niepodporządkowany komuś) free, independent; wolny przekład teor.lit. free translation; wolny rynek ekon. free l. open market; wolny słuchacz auditing student; wolny wybór free choice; wolna wola free will; wolny zawód freelance profession; wolne wnioski ( na zebraniu) any other business; rzut wolny sport free throw l. kick; wiersz wolny teor.lit. free verse; wstęp wolny admission free; wolny jak ptak free as a bird; wolne żarty! you must be joking l. kidding!; odpowiadać z wolnej stopy prawn. be released pending trial; (w prawie anglosaskim, za kaucją) appear on bail; ( bez kaucji) be released on one's own recognizance.3. (= uwolniony od czegoś) free, exempt; droga wolna od zasp road free of snowdrifts; nie jestem wolny od wad I also have to confess to my faults.4. (= niezajęty) free, spare; czas wolny spare time, free time; dzień wolny od pracy a day off; dać komuś wolną rękę give sb a free hand; jesteś wolny? are you free?5. (= do zajęcia, wykorzystania) free; (etat, pokój) vacant; (przejazd, droga) clear; ( taksówka) off duty; wolna droga! do as you please!, do whatever you want!; zostawić komuś wolne pole do popisu give sb a free hand.6. (= niezwiązany z kimś) single; wolna miłość free love; kobieta/mężczyzna stanu wolnego single l. unmarried woman/man.8. chem. free; wolny rodnik free radical.9. ( o ubraniu) (= luźny) loose.mp1. (= człowiek decydujący o sobie) free l. independent person.2. sport (np. w koszykówce) free throw; (np. w piłce nożnej) free kick; strzelić bramkę z wolnego score a goal after a free kick.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > wolny
-
2 woln|y1
Ⅰ adj. 1. (niezależny) free- wolny chłop a free peasant- jestem wolnym człowiekiem i sama będę decydowała o swoim losie I’m a free person and I’ll decide for myself what I’m going to do with my life- wolny jak ptak (as) free as a bird2. (na swobodzie) [osoba, zwierzę] free 3. (niepodległy) [kraj, naród] free, independent- wolne miasto Admin., Polit. a free city4. (nieograniczony) [rynek, prasa, wybory] free- wypracowanie na temat wolny a free composition- wolne wnioski any other business, AOB GB5. (niezajęty) [miejsce, stolik] free- niestety, nie mamy wolnych pokoi sorry, we have no vacancies- nie mieć wolnej ręki to not have a hand free- jest wolny etat w dziale finansowym there’s a vacancy in the accounts department- mam teraz dużo wolnego czasu I’ve got a lot of free a. spare time now- czy jesteś wolna dziś wieczorem? are you free tonight?- to wszystko na dzisiaj, jesteście wolni that’s all for today, you’re free to go- czy pan dyrektor jest wolny? is the manager free a. available now?- nie znalazłem wolnej taksówki all the taxis were taken- czas wolny od pracy free a. leisure time- 3 maja jest dniem wolnym od pracy the 3rd of May is a public holiday6. (nieżonaty, niezamężna) single, unmarried- stanu wolnego single, unmarried7. (pozbawiony czegoś) wolny od czegoś free from a. of sth- powietrze wolne od spalin clean air- inwestycja wolna od ryzyka a risk-free ivestment- niebo wolne od chmur a cloudless sky- dochód wolny od podatku a tax-free income- towary wolne od cła duty-free goods8. pot. [stolec] loose 9 Chem. [pierwiastek, atom] free 10 Sport rzut wolny a free kick Ⅱ m pers. free man Ⅲ m inanim. środ., Sport free kick Ⅳ wolne n sgt pot. day off, time off- wziąć wolne to take (some) time off- zrobić sobie kilka dni wolnego to take a few days off- dziś mam wolne today is my day off- □ wolny przekład a. wolne tłumaczenie free translation- mieć wolną rękę to have (a) free rein a. free hand- odpowiadać z wolnej stopy Prawo to be released pending trialThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > woln|y1
-
3 rzu|t
m (G rzutu) 1. (rzucenie) throw- rzut kostką a roll a. throw of the dice- rzut monetą a toss-up- celny/niecelny rzut an accurate/a wide throw- rzut był celny the throw was on target- o a. na rzut kamieniem a. beretem od czegoś pot. a stone’s throw from somewhere, within spitting distance of sth2. Sport (w piłce nożnej) kick; (w koszykówce, piłce ręcznej) throw- rzut karny/wolny/rożny a penalty/free/corner kick- wykonać rzut karny/wolny/rożny to take a penalty/free/corner kick- podyktować rzut karny/wolny/rożny to award a penalty/free/corner kick- rzuty osobiste free throws3. Sport (dyscyplina) throw- rzut młotem/dyskiem/oszczepem the hammer/the discus/the javelin- mistrz świata w rzucie młotem/dyskiem/oszczepem the world hammer/discus/javelin champion4. (skok) lunge- wykonać rzut do przodu to make a lunge forward- dopaść do czegoś jednym rzutem to get somewhere in one leap- rzut na taśmę przen. a last-minute attempt- wygrać rzutem na taśmę Sport., przen. to win by inches5. Sport (w dżudo, zapasach) throw- rzut przez bark/biodro a shoulder/hip throw6. (etap) stage; (część) part; (grupa osób) group- robić coś w dwóch/trzech rzutach to do sth in two/three stages- pierwszy rzut ochotników the first group of volunteers- pierwszy/drugi rzut natarcia Wojsk. the first/second attack- zrobić coś w pierwszym/kolejnym rzucie to do sth first/at a later stage7. Med. phase- pierwszy/drugi rzut choroby the first/second phase of the disease8. Mat. (odwzorowanie, wynik odwzorowania) projection- rzut na płaszczyznę the projection onto a plane9. Archit. projection- rzut pionowy budynku an elevation of a building- rzut poziomy budynku a plan of a building10. Zool. litter- dwa rzuty rocznie two litters a year■ rzut oka glance- wystarczył jeden rzut oka, żeby… one glance was enough to…- na pierwszy rzut oka at first glanceThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > rzu|t
-
4 wstęp
m (G wstępu) 1. (wejście, dostęp) admission, admittance, entrance- zakaz wstępu, wstęp wzbroniony no admittance a. entry- osobom postronnym wstęp wzbroniony authorized personnel only- wstęp wolny admission free2. przen. (początek) bez wstępów without any preliminaries- na wstępie to begin a. start with- na wstępie kilka słów o naszym gościu to begin with, a few words concerning our guest- na wstępie zebrania wybrano przewodniczącego at the beginning of the meeting the chairman was chosen3. (część dzieła) introduction 4. (podstawy) introduction (do czegoś to sth)- wstęp do literatury/językoznawstwa an introduction to literature/linguistics- □ bilet a. karta wstępu entrance ticket, ticket of admission* * *( prawo wejścia) entry, admission; (przygotowanie, początek) introduction; LIT preface"wstęp wzbroniony!" — "no entry "
* * *mi1. (= pozwolenie wejścia) entrance, admission; bilet wstępu entrance ticket; opłata za wstęp entrance fee, admission (fee); wstęp wolny w poniedziałki admission free Monday; odmówiono im wstępu they were refused entrance; wstęp wzbroniony no entry; no trespassing.2. (= początek, wprowadzenie, t. tekst wstępny) introduction ( do czegoś to sth); wstęp do teorii kwantów introduction to quantum theory; bez zbytecznych wstępów without further ado; na wstępie... as an introduction..., as a preamble...; po tym wstępie... after this introduction..., after this overture...The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > wstęp
-
5 stan1
m (G stanu) 1. sgt (sytuacja) state; (kondycja) condition- stan faktyczny czegoś the actual state of sth- stan liczbowy czegoś the number of sth- czyjś stan majątkowy sb’s assets a. property- czyjś stan umysłowy/zdrowotny sb’s state of mind/health- ciężki stan chorego the patient’s critical condition- stan zapalny przewodu pokarmowego/skóry inflammation of the digestive tract/skin- stan pogody weather conditions- stan techniczny maszyny the technical condition of the machine- stan sprawności fizycznej sb’s physical condition- stan przygotowań do czegoś the degree of preparation for sth- stan rokwitu/rozkładu czegoś the prospering/declining condition of sth- stan gotowości bojowej a state of combat-readiness- stan czyjejś świadomości the state of sb’s consciousness- przedsiębiorstwo w stanie likwidacji a company in liquidation- przywrócić coś do stanu pierwotnego to restore sth to its original condition- doprowadzić coś do stanu używalności to restore sth to a usable condition- dom był w opłakanym stannie the house was in a pitiful condition2. (nastrój) state- stan duchowy a. ducha a state of mind- stan psychiczny/uczuciowy a mental/an emotional state- stany emocjonalne/lękowe emotional/anxiety states- stany maniakalne manic states- stan apatii/euforii a state of apathy/euphoria- stan rozdrażnienia/odprężenia a state of irritation/relaxation- □ stan ciekły Fiz. liquid state- stan cywilny marital status- stan krytyczny Fiz. critical state- stan małżeński marital status- stan nietrzeźwości intoxicated state- stan nieważkości Fiz. zero-gravity state- stan oblężenia state of siege- stan panieński maidenhood- stan podgorączkowy Med. subfebrile temperature- stan skupienia Fiz. state of aggregation- stan wody water level- stan wolny singleness; (w kwestionariuszu) single- stan surowy Budow. (building) shell- stan surowy zamknięty Budow. roofed (building) shell- stan kawalerski bachelorhood- stan wojenny Polit. martial law- stan wyjątkowy Polit. state of emergency■ być w stanie pomóc komuś to be able to help sb, to be in a position to help sb- być w stanie dotrzeć gdzieś/załatwić coś to be able to get somewhere/arrange sth- nie być w stanie dokończyć/nauczyć się czegoś to be unable to complete/learn sth- postawić kogoś w stan oskarżenia to bring charges against sb- być w stannie błogosławionym a. poważnym to be in the family wayThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > stan1
-
6 duch
m 1. (zjawa) ghost, spirit- duch zamordowanego rycerza the ghost of a murdered knight- historie o duchach ghost stories- wywoływać duchy to conjure up ghosts a. spirits- bać się duchów to be frightened of ghosts- wierzyć w duchy to believe in ghosts a. spirits- w duchy wierzysz!iron. you must be joking, are you kidding?2. Mitol., Relig. spirit- duchy przodków ghosts of ancestors- dobre/opiekuńcze duchy good/tutelary spirits- duch Boży Bibl. the spirit of God- duch nieczysty Bibl. unclean spirit- on jest twoim złym duchem he’s a bad influence on you3. Relig. (dusza) soul- ubodzy duchem Bibl. the poor in spirit- oddać ducha (Bogu)książk. to die- wyzionąć ducha pot. to give up the ghost- upał był taki, że mało ducha nie wyzionąłem a. że myślałem, że ducha wyzionępot. it was so hot I thought I was going to drop dead a. give up the ghost on the spot pot.- leżeć bez ducha to lie (as if) lifeless- paść bez ducha to collapse4. Filoz. (przeciwieństwo materii) spirit 5. sgt (psychika) spirit, mind; (nastrój) spirits pl- wolny/niespokojny duch a free spirit- przymioty czyjegoś ducha the attributes of sb’s spirit- pogoda ducha cheerfulness- być pokarmem dla ducha to be good for the soul- w duchu [wierzyć, sądzić, uważać] in one’s heart of hearts- śmiać się w duchu to laugh up one’s sleeve- w głębi ducha in one’s heart of hearts- nieobecny duchem miles away przen.- młody duchem young at heart- osoba małego/wielkiego ducha a narrow-minded/a generous-spirited person- podnieść kogoś na duchu to raise sb’s spirits- tracić ducha a. upadać na duchu to lose heart- jest mi raźniej na duchu my spirits have risen- jest im ciężko na duchu they are in low spirits, their spirits have sunk6. (nastawienie) spirit- duch współpracy/wspólnoty team/community spirit- mieć w sobie ducha przekory to be a contradictory soul- okazywać ducha walki/współzawodnictwa to show a fighting/competitive spirit- robić coś w duchu optymizmu/pokory/przebaczenia to do sth in a spirit of optimism/humility/forgiveness- w duchu społecznym/patriotycznym in a public-spirited/patriotic way7. sgt (odwaga) spirit- człowiek wielkiego/małego ducha a faint-hearted/courageous person a. individual- okazać hart ducha to show spirit- złamać czyjegoś ducha to break sb’s spirit- tracić ducha to lose spirit a. heart- upadać na duchu to become dispirited- nabrać ducha to recover one’s courage8. sgt (kultury, społeczności) spirit (czegoś of sth); (języka, narodu, epoki) genius książk. (czegoś of sth)- duch liberalizmu/chrześcijański liberal/Christian spirit- duch czasu the spirit of the times a. age- iść z duchem czasu to move with the times- w duchu lat 60. in the spirit of the 1960s- przestrzegać ducha prawa/umowy to be in the spirit of the law/agreement- złamano ducha ustawy the law has been broken in spirit- przekład nie oddaje ducha oryginału the translation is not true to the original a. is not in the spirit of the original9. (osoba) genius- □ Duch Święty Relig. the Holy Spirit a. Ghost- wszelki duch (Pana Boga chwali) as I live and breathe!- ani żywego ducha not a soul- nowy duch wstąpił w a. ożywił kogoś sb has taken heart* * *-a; mDuch Święty — REL Holy Spirit lub Ghost
podnosić (podnieść perf) kogoś na duchu — to cheer sb up, to raise sb's spirit
* * *ma1. (= wnętrze człowieka) spirit, soul, mind; okazać hart ducha demonstrate l. display l. show fortitude; spokój ducha ease l. peace of mind; w skrytości ducha secretly, deep inside one's mind l. heart; w duchu inwardly; w głębi ducha secretly, inwardly; jesteś jeszcze młody duchem you're still young at heart, your mind is still young; teraz mi raźniej na duchu I am cheered l. heartened now; przebywać gdzieś (daleko) duchem be absent-minded, be engrossed in one's thoughts, seem to be far away.2. fil., rel. soul, spirit, ghost; zły duch (= diabeł) devil, Satan; (= osoba) jinx, evil spirit l. genius; dobry duch good spirit; duchy opiekuńcze attendant spirits; oddać Bogu ducha give up the ghost; Bogu ducha winien as innocent as a (new-born) babe; wszelki duch Pana Boga chwali! God! You scared the living daylights out of me!; (God) bless my soul!; where the devil did you come from?!; nie było tam żywego ducha there wasn't a (living) soul there; wyzionąć ducha give up the ghost; upaść bez ducha fall lifeless, drop breathless; ledwie się duch w nim kołacze he is on his last legs; Duch Święty rel. the Holy Spirit l. Ghost.3. (= zjawa) ghost, spirit; wywoływać duchy conjure (up) spirits, evoke spirits; zniknąć jak duch disappear like a ghost.4. (= usposobienie) spirit; człowiek wielkiego ducha big-hearted person; niespokojny duch restless spirit; buntowniczy duch rebellious spirit.5. (= nastrój) spirit, atmosphere, climate; spotkanie odbyło się w duchu pojednania meeting was held in a spirit l. an atmosphere of reconciliation; duch czasów spirit of the times; iść z duchem czasu keep up with the times; duch narodowy national spirit.6. (= zapał) spirit; brak wam ducha! you're lacking spirit!; dodać komuś ducha walki hearten sb, get up sb's courage; podnieść kogoś na duchu cheer sb up, raise l. lift sb's spirits; nabrać ducha muster courage, be heartened; odebrać komuś ducha break sb's spirit, take the heart out of sb; nowy duch wstąpił we mnie I recovered my courage, I recovered my will to act; nie traćcie ducha don't lose heart; upadać na duchu lose heart.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > duch
-
7 czas
dobre/złe/dawne czasy — good/bad/old times
w swoim czasie — in due time lub course
od czasu czas — +gen since (the time of)
w czasie czas — +gen during
od czasu do czasu — from time to time, (every) now and then
* * *miIns.pl. - ami; in idiomatic expressions -y1. (wymiar fizyczny, przemijanie) time; czas mija time passes l. goes by; czas płynie time flows; upływ czasu the flow of time; w czasie i przestrzeni in time and space; wehikuł l. maszyna czasu time machine; zegar pokazuje/odmierza czas a clock shows/measures time.2. (= odcinek czasu) period, time, hours; czas pracy working hours; czas wolny leisure time; przez cały czas all the time; przez ten czas during that time l. period; przez pewien czas for a time; po pewnym czasie after a time; ile mamy czasu? how much time do we have?3. przen. i w utartych zwrotach czas goi l. leczy rany time heals wounds; czas nas goni l. nagli we're pressed for time; czas pokaże only time will tell; czas pracuje dla mnie l. na moją korzyść I have time on my side; czas to pieniądz time is money; grać na czas play for time; ja mam czas I can wait; mamy dość czasu we have enough time (on our hands); nadrabiać stracony czas make up for lost time; nie ma czasu na... there's no time for...; nie tracić/nie marnować czasu lose/waste no time; spędzać czas spend one's time ( na czymś on sth) ( na robieniu czegoś doing sth); strata czasu waste of time; szkoda (czyjegoś) czasu it's a waste of (sb's) time; szmat czasu a long time; tracić l. marnotrawić czas waste one's time; wyścig z czasem race against time; wytrzymać próbę czasu stand the test of time; zabijać czas kill time; zyskać na czasie gain time.4. zw. pl. (= epoka, okres) times, period, days, years; czasy starożytne/prehistoryczne ancient/prehistoric times; ciężkie/trudne czasy hard/difficult times; dawnymi czasy lit. in olden days l. times; in days of yore; ostatnimi czasy lit. recently; po wszystkie czasy l. po wieczne czasy l. po wsze czasy forever (and a day); swego czasu once (upon a time); w czasach królowej Elżbiety in Queen Elizabeth's time; in Elizabethan times; w naszych l. obecnych czasach in our times, nowadays; w owym czasie at that time; za moich czasów in my time; bawić się za wszystkie czasy have the time of one's life; iść z duchem czasu move l. keep up with the times; jego czas się skończył his time is over.5. na czasie pot. fashionable, trendy, in.6. (= właściwa pora) (the right) time ( na coś for sth); jest czas na... there's time for...; nie czas na żarty it isn't the right time for joking; najwyższy czas high time; od czasu do czasu from time to time; do czasu only so long; uciekaj, póki czas run away while the going's good; zdążyć na czas be in time ( na coś for sth) ( żeby coś zrobić to do sth); przed czasem ahead of time; o czasie on time; po czasie behind time; w swoim czasie l. w stosownym czasie in due time; czas na mnie l. komu w drogę, temu czas I'd better go; time to go; it's (high) time I were on my way; nadszedł czas zapłaty the day of reckoning has come; rychło w czas iron. just in time.7. fiz., astron. (= system rachuby czasu) time; czas letni/zimowy summer/winter time; czas lokalny local time; czas słoneczny astron. solar time; czas strefowy zone time; czas Greenwich Greenwich mean time, GMT; czas uniwersalny universal time, UT; czas uniwersalny skoordynowany universal time coordinated, UTC; geologiczna skala czasu geol. geological time scale.8. gram. tense; czas teraźniejszy the present (tense); czas przeszły the past (tense), the preterite; czas przyszły the future (tense); czas zaprzeszły the past participle (tense).The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > czas
См. также в других словарях:
wolny — I {{/stl 13}}{{stl 8}}przym. Ia, wolnyni, wolnyniejszy {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} mogący postępować zgodnie z własną wolą, nieskrępowany narzuconymi przez kogoś innego zakazami, nakazami, regułami;… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
wolny — wolnyni, wolnyniejszy 1. «mogący postępować zgodnie z własną wolą, nie podporządkowany komuś lub czemuś; będący na swobodzie, nie uwięziony; nie zabroniony, nie skrępowany; o kraju: nie będący pod obcą przemocą, suwerenny, niezawisły» Wolny kraj … Słownik języka polskiego
znaleźć — dk XI, znajdę, znajdziesz, znajdź, znaleźćlazł, znaleźćleźli, znaleźćleziony, znaleźćlazłszy znajdować ndk IV, znaleźćduję, znaleźćdujesz, znaleźćduj, znaleźćował, znaleźćowany, rzad. znajdywać ndk VIIIa, znaleźćduję, znaleźćdujesz, znaleźćduj,… … Słownik języka polskiego
stan — m IV, D. u, Ms. stannie 1. blm «jakość, forma, postać, poziom czegoś, ilość czegoś, liczba kogoś w danym momencie, okresie; położenie, warunki, w których się ktoś lub coś znajduje» Stan faktyczny, liczbowy czegoś. Stan finansowy, majątkowy,… … Słownik języka polskiego
poświęcić — dk VIa, poświęcićcę, poświęcićcisz, poświęcićświęć, poświęcićcił, poświęcićcony poświęcać ndk I, poświęcićam, poświęcićasz, poświęcićają, poświęcićaj, poświęcićał, poświęcićany 1. «oddać, złożyć coś w ofierze; wyrzec się czegoś dla kogoś lub dla… … Słownik języka polskiego
temat — 1. Temat rzeka «temat mający wiele wątków, o których można bez końca dyskutować»: W Polsce temat prawa to jest temat rzeka, wszyscy Polacy znają się na prawie. Roz bezp 1997. 2. Temat zastępczy «coś, o czym się mówi po to, aby nie podejmować… … Słownik frazeologiczny
samodzielny — {{/stl 13}}{{stl 8}}przym. Ia, samodzielnyni {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} decydujący sam o sobie, radzący sobie bez niczyjej pomocy, wolny od czyichś wpływów, niepodlegający władzy innych; niezależny,… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
płatek — m III, D. płatektka, N. płatektkiem; lm M. płatektki 1. «listek korony kwiatowej otaczającej słupki i pręciki, wolny lub zrośnięty z innymi listkami, zwykle barwny» Płatki róży, chryzantemy. Czerwone płatki maku. Strzępiaste płatki goździków.… … Słownik języka polskiego
zawód — m IV, D. zawódwodu, Ms. zawódwodzie; lm M. zawódwody 1. «umiejętność wykonywania pracy w danej dziedzinie; fachowe, stałe wykonywanie jakiejś pracy w celach zarobkowych; fach, specjalność» Ciekawy, dobry zawód. Trudny, popłatny zawód. Zawód… … Słownik języka polskiego
postęp — I {{/stl 13}}{{stl 8}}rz. mnż I, D. u, Mc. postęppie {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} przejście do kolejnego wyższego stadium rozwoju, wyższego stopnia czegoś; osiągnięcie lepszych wyników : {{/stl 7}}{{stl… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
rzeczowy — {{/stl 13}}{{stl 8}}przym. Ia, rzeczowywi {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} odnoszący się do rzeczy, przedmiotów (a nie osób) {{/stl 7}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}2. {{/stl 12}}{{stl 7}} poruszający istotę… … Langenscheidt Polski wyjaśnień